Wolkom op weromrop.frl, de argyfwebside fan Omrop Fryslân. Besjoch hjir in seleksje út de earste tweintich jier Fryske telefyzje, fan 1985 oant en mei 2005.
Dramasearje oer de famylje Baas mei Beant Baas, Joukje Baas, Sjoerd Baas, Talieta, Cynthia Baas, Afke Baas en Bennie. Hoe fier kinst gean, as it om leafde giet? Beant ûntdekt dat de troude barfrou tutet mei in oare man. Wat moat hy dwaan?
Yn de 19de iuw waarden in soad oargels yn Fryslân boud, dy kamen yn de provinsje te stean, mar ek yn oare dielen fan it lân. Oargels ha ûnderhâld nedich en we sjogge by ferskillende aspekten fan dat proses, restauraasje fan pipen en houtwurk en it stimmen. Jan Jongepier is oargelist en hâldt him dwaande mei oargels as monumint. Hy hat noed oer de oargels as de tsjerken slute. We sjogge by ferskate oargels en bedriuwen dy't har dwaande hâlde mei reparaasje. It is dreech om nije minsken te krijen dy't it ambacht leare wolle.
Twalûk oer de wenningbou troch de jierren hinne. Yn 1902 waard de Woningwet oannaam, foar dy tiid wennen minsken yn de stêd yn minne omstannichheden yn ienkeamerwenten. Yn Fryslân wenne 58 prosint sa om 1900 hinne. We sjogge in hiel soad argyfmateriaal mar ek by huzen dy't doe boud binne lykas Eigen Brood Bovenal yn Ljouwert, huzen dêr waarden boud op inisjatyf fan tsjerke. Bûten it sintrum (grêften) waard de Yndyske buert boud yn 1906 mei arbeidershúskes. Yn Frjentsjer stiet de earste 'woningwetwoning' út 1905.
Yn maart 1998 waard in histoarysk akkoart mei it earste kabinet Kok sluten: it ekonomysk swakke Noard-Nederlân soe in miljarde-ynjeksje krije en der soe in helberensûndersyk komme moatte foar in flugge ferbining tusken it westen en it noarden fan it lân. De noardlike provinsjes oriîntearje harren dêrom op de nijste en rapste techniken. Der wurdt ynset op de magneetsweeftrein, in djoere opsje dêr't de mieningen oer ferdield binne. Ek as de kânsen keare, hâlde bestjoerders oan de sweeftrein fêst. Yn 2000 brocht dizze dokumintêre in oersjoch.
We sjogge by de tarieding fan de opera Orfeo Aqua dy't Tryater op it wetter fan de Bombrekken opfiere wol. Dirigint Hoite Pruiksma fertelt oer syn idee en syn bân mei de natuer dêr by Warkum. Regisseur Jos Thie fertelt oer it ferhaal en it sykjen nei in Fryske ynfalshoeke. We sjogge by repetysjes fan countertenoar Gart Boyce (hy fertolket Orfeo) en it koar, by de bou fan it gigantyske dekôr en hoe't de kostúms foarmjûn wurde.
Yn oanrin nei de grutte Friezereüny fan Simmer 2000 is it foar it Frysk Festival it projekt Pylgers nei Fryslân betocht, mei as tema pilgrimaazje: 'mei de holle yn de wolken en de fuotten op ierde'. Byldzjend keunstners makken wurk yn gearwurking mei in oare dissipline. We folgje in pear projekten. Byldzjend keunstner Gerrit Terpstra makket mei musikus Klaas Hoek wynfangers yn it lân by de Hemdyk.
Hie Fryslân earder 150 suvelfabriken, de earste wie yn 1879 yn Feanwâlden, no binne der noch twa grutte suvelkonserns, wêrfan Friesland Coberco Dairy Foods mei 16.000 boeren as oandielhâlder. Yn de rin fan de tiid moasten tal fan suvelfabriken slute en kamen skaalfergrutting en fúzjes op. Eardere direkteuren, melkfeehâlders en wurknimmers fertelle oer de skiednis en de feroaringen. Ek is in soad argyfbyld te sjen.
We sjogge by de Joadske mienskip yn Ljouwert, fiering fan Pesach en Poerimfeest. En hearre fan Benno Troostwijk oer de skiednis, fan de Joadske skoalle en synagoge. Ies de Vries emigrearre út Fryslân nei Israel en fertelt oer syn libben dêr, as Joad fielt er him dêr thús. Ek sjogge we by in Joadsk begraafplak by Teakesyl en wat der oan argyf te finen is by it Ryksargyf en sjogge we by izerhannel Cohen, oprjochte yn 1868. Skriuwer Rink van der Velde fertelt oer syn tiid yn de kibboets. Syn dochter Wytske wennet dêr no.
Dirigint Bob Pruiksma betocht it plan om foar de teksten fan de mis yn de roomske tsjerke Fryske teksten meitsje te litten. Ferskate dichters wurken deroan mei, wêrûnder Berber van der Geest dy't deroer fertelt. De Snitser Kantorij sjongt de lieten yn de Sint Martinustsjerke yn Snits.
Programma oer de frijmitselerij, we sjogge by de lôzje yn Snits. Leden fertelle oer har lidmaatskip, we sjogge by in byienkomst en hearre mear oer de skiednis, symboalen en rituelen fan dit genoatskip dat leden helpt by it sykjen nei wierheid. Inkeld mannen kinne lid wurde, se wurde ynwijd.
We sjogge by skoalmienskip Piter Jelles yn Ljouwert dêr't in skoalagint oer syn wurk fertelt. Nei oanlieding fan de dea fan Meindert Tjoelker is in plan makke om it geweld yn de stêd werom te bringen. In lytse groep jeugd fertoant net winske gedrach en dêr wurdt op ynset. Pedagooch Lauk Woltring ûndersiket jeugdgedrach en Buro Halt begeliedt jongeren.
Biologysk buorkje komt mear en mear foar. We sjogge by feehâlder Lieuwe Meekma en by bouboer Elias van der Werf. Beide leverje produkten ôf mei it eko-keurmerk. Ek sjogge we by de natuerwinkel en by Odin dy't fan allerhanne produsinten wykliks biologyske griente- en fruittassen makket en oan abonneminthâlders leveret.
Programma oer boaiemdelgong; we sjogge by minsken yn Grou, Boazum en Pitersbierrum dy't skea hawwe oan har huzen, der binne skuorren en fersakkingen. Tal fan saakkundigen komme oan it wurd: wurdt de delgong feroarsake troch gas- en sâltwinning of net? De bedriuwen (Elf Petroland, NAM en Frima) sizze dat de skea troch oare oarsaken ûntstean kin, oaren betwivelje dat. Ek de polityk komt oan it wurd.
Johan Adolfs út Enschede makke tusken 1948 en1970 in hiel soad Fryske doarpsfilms. Syn widdo fertelt oer de wurkwize en ek de widdo fan de twadde kameraman komt oan it wurd. Mar we sjogge foaral opnamen fan in grut ferskaat oan doarpen, bewenners, skoallen, middenstanners en ferieningen. Troch de yndustrialisaasje lutsen minsken mear nei de stêd en sa hie Adolfs in feroarjend doarpslibben fêstlein. By in fertoaning yn Berltsum ropt de film 37 jier letter in soad oantinkens op.
We folgje twa Friezen om utens dy't nei Amearika emigrearre binne. Se wenje it midwesten yn Pella, yn de steat Iowa. Dêr wenje in soad emigranten út Nederlân en Fryslân. Bouboer Tom (Tabe) de Vries makke yn 1948, hy wie doe 20 jier, de oerstek mei de boat út Rotterdam wei. Hy hat in grut bedriuw fan 400 bunder. De pake fan Ralph Jaarsma kaam yn 1882 nei Amearika en begûn in bakkerij. Dat bedriuw bestiet noch altyd, se meitsje Nederlânske produkten as spekulaas en bûterkoeke. Se fertelle oer har libben en wat Fryslân foar har betsjut.